مفهوم‌شناسی «ظلماتٍ ثلاثٍ» از منظر قرآن، روایات و یافته‌های نوین علمی (با تکیه بر آیة شریفة 6 سورة زمر)

Authors

  • معصومه شیردل دانشجوی دکتری علوم قرآن و حدیث دانشگاه الزّهرا(س)، تهران
  • منصور پهلوان استاد علوم قرآن و حدیث دانشگاه تهران، تهران
Abstract:

عبارتِ Pفِی ظُلُمَاتٍ ثَلَاثٍO (الزّمر/6)، ازجمله ظریف‌ترین اشارات علمی قرآن دربارة اسرار آفرینش انسان است. در روایات معصومین(ع) مصداق آن را، «ظلمت بطن، رَحِم و مشیمه»، یا «ظلمت گوشت، پوست و خون» و یا «غلاف‌های در هم ‌تنیده» دانسته‌اند. در مجموع، سه دیدگاه در باب مفهوم این «تاریکی‌های سه‌گانه» وجود دارد: «پرده‌های درون‌رَحِمی»، «لایه‌های پوششی جنین» و «فضاهای میان پرده‌ها و لایه‌ها». با توجّه به معنای واژة «ظلمت» که به مکان و فضای بدون نور اطلاق می‌شود، می‌توان گفت که در اینجا «فضاهای بین لایه‌ها و پرده‌ها» مدّ نظر است و شامل فضای بین شکم و رحم، بین کوریون (گوشت رَحِم) و آمنیون (مشیمه) و بین آمنیون و جنین می‌شود. مفاهیم مورد نظر در روایات معصومین(ع) نیز ناظر به محتویات همین فضاهاست. همچنین، در آیة فوق، بر اهمیّت این فضاهای پوششی در محافظت از جنین تأکید شده است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

مفهوم شناسی «ظلماتٍ ثلاثٍ» از منظر قرآن، روایات و یافته های نوین علمی (با تکیه بر آیه شریفه ۶ سوره زمر)

عبارتِ pفِی ظُلُمَاتٍ ثَلَاثٍo (الزّمر/6)، ازجمله ظریف ترین اشارات علمی قرآن درباره اسرار آفرینش انسان است. در روایات معصومین(ع) مصداق آن را، «ظلمت بطن، رَحِم و مشیمه»، یا «ظلمت گوشت، پوست و خون» و یا «غلاف های در هم تنیده» دانسته اند. در مجموع، سه دیدگاه در باب مفهوم این «تاریکی های سه گانه» وجود دارد: «پرده های درون رَحِمی»، «لایه های پوششی جنین» و «فضاهای میان پرده ها و لایه ها». با توجّه به معنای واژه «ظل...

full text

نقد ترجمة آیة هفتم سورة حمد با بهره‌گیری از روایات تفسیری

آیة هفتم سورة مبارکة حمد یا فاتحةالکتاب از جمله آیاتی است که در معنای آن، میان مفسّران و مترجمان قرآن کریم اختلاف است. در این جستار، قسمت پایانی این آیة کریمه، یعنی «غَیْرِ الْمَغْضُوبِ عَلَیْهِمْ وَ لاَ الضَّالِّین» مورد توجّه می‌باشد که هم در اِعراب و نقش کلمات و هم در تفسیر و ترجمة آنها تفاوت قابل توجّه میان عالمان قرآنی مشاهده می‌شود. پرسش مقالة حاضر این است که آیا «غَیْرِ الْمَغْضُوبِ عَلَیْهِمْ وَ لَا الضَّالِّین» نقش وصفی برای «...

full text

مقایسه تأثیر وضعیت طاق باز و دمر بر وضعیت تنفسی نوزادان نارس مبتلا به سندرم دیسترس تنفسی حاد تحت درمان با پروتکل Insure

کچ ی هد پ ی ش مز ی هن ه و فد : ساسا د مردنس رد نامرد ي سفنت سرتس ي ظنت نادازون داح ي سکا لدابت م ي و نژ د ي سکا ي د هدوب نبرک تسا طسوت هک کبس اـه ي ناـمرد ي فلتخم ي هلمجزا لکتورپ INSURE ماجنا م ي دوش ا اذل . ي هعلاطم ن فدهاب اقم ي هس عضو ي ت اه ي ندب ي عضو رب رمد و زاب قاط ي سفنت ت ي هـب لاتـبم سراـن نادازون ردنس د م ي سفنت سرتس ي لکتورپ اب نامرد تحت داح INSURE ماجنا درگ ...

full text

نقد ترجمة آیة هفتم سورة حمد با بهره گیری از روایات تفسیری

آیة هفتم سورة مبارکة حمد یا فاتحةالکتاب از جمله آیاتی است که در معنای آن، میان مفسّران و مترجمان قرآن کریم اختلاف است. در این جستار، قسمت پایانی این آیة کریمه، یعنی «غَیْرِ الْمَغْضُوب عَلَیْهِمْ وَ لاَ الضَّالِّین» مورد توجّه می باشد که هم در اِعراب و نقش کلمات و هم در تفسیر و ترجمة آنها تفاوت قابل توجّه میان عالمان قرآنی مشاهده می شود. پرسش مقالة حاضر این است که آیا «غَیْرِ الْمَغْضُوب عَلَیْهِمْ وَ لَا الضَّالِّین» نقش وصفی برای «...

full text

عبودیت از منظر قرآن و روایات

انسان خلق شده تا بندگی کند، خداوند و عظمتش را بی واسطه دریابد، در صفحه‌ی روزگار خود را از هرگونه قید و شرطی آزاد سازد، خویش را در محضر حق دیده و از طمع و افت‌های راه دوری جوید. مصادیق بندگی همانا عبادات است و شامل نماز، روزه، جهاد، حج، خمس، زکاه، امر به معروف و نهی از منکر، تولی و تبری است. مسلمان باید آنها را سرلوحه‌ی واجبات خود دانسته و به آن‌ها یقیناً عمل کند. باید از ابزار و ...

full text

بکاء ممدوح از منظر قرآن و روایات

بکاء از جمله احوال انسانی است که ظاهر و باطنی دارد. ظاهر آن، امری فیزیولوژیک است و باطن آن همان عوامل درونی و عاطفی مربوط به روح آدمی است. گریه همانند خنده یکی از نعمت‌های بزرگ الهی به انسان است و در زندگی و رشد افراد عملکردهای متفاوت دارد. مقالة حاضر با هدف شناسایی و بیان جایگاه بکاء ممدوح در قرآن و روایات تدوین شده است. اسلام برای بکاء ممدوح اهمیّت خاصّی قائل شده است و برای آن جایگاه ویژه‌ای در...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 7  issue 24

pages  7- 29

publication date 2016-05-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023